Kaygı yaşamın normal bir parçasıdır. Herkes günlük yaşam içinde değişik konularla ilgili kaygı duyabilir. Yetişmesi gereken bir iş, sınav, sağlık, para, çocuklar ve aileyle ilgili sorunlar birçok insanı kaygılandırabilir. Aslında kaygı, bir ölçüde bizim günlük sorunlarla baş edebilmemiz için hazırlıklı olmamızı, bir tehlike durumunda da hızlı karar vermemizi sağlar. Normalde bu tür kaygı hafiftir ve baş edilebilir düzeydedir.
Yaygın Anksiyete Bozukluğu Nedir?
Yaygın Anksiyete Bozukluğu (YAB) kişide “sürekli, aşırı ve sorunla uygun olmayan bir endişe durumuna” sebep olur. Aşırı endişe, kişinin günlük yaşamını olumsuz yönde etkiler ve rutin yaşam etkinliklerini sürdürmesini engeller. Bu kişiler her durumda olası en kötü sonucu düşünürler. Denetlenemez nitelikte olan endişe hali en az altı ay boyunca devam eden YAB genellikle sağlık, aile, para ya da iş gibi konularla ilgilidir hemen her gün vardır ve gün boyunca sürer. Her 100 kişiden 5-6’sı yaşamlarının herhangi bir zamanın bu rahatsızlığı yaşayabilir. Yaşla birlikte kaygı duyarlılığı artar. YAB yaşlılıkta en sık görülen anksiyete bozukluğudur.
Yaygın anksiyete bozukluğu belirtileri nelerdir?
Hastalığın temel belirtisi bir neden varken ya da neden olsa bile duruma uygun olmayan denetlenemeyen endişedir. Çoğu zaman kişi endişelerinin aşırı olduğunun farkındadır, ancak endişelenmelerini denetleyemez ve sakinleşemez. Çevrelerinde “aşırı evhamlı” olarak tanınırlar. Yorgunluk, dikkat bozukluğu ve konsantrasyon güçlüğü, en ufak sesle irkilme, uykuya dalamama ve gece sık sık uyanma diğer önemli belirtilerdir.
Yaygın Anksiyeti Bozukluğuu psikolojik belirtileri yanında nedensiz yorgunluk, baş ve kas ağrısı, yutma güçlüğü, terleme, tahammülsüzlük, bulantı, sersemlik hissi ve sıcak basma gibi fizyolojik belirtileri de bulunmaktadır
Yaygın anksiyete bozukluğu nasıl oluşur?
Stres YAB’ın gelişiminde önemli rol oynar. Çocukluk dönemi ve genç erişkinlik çağları arasında başlayan YAB, yavaş ve sinsi bir gelişim gösterir. Hastalığın belirtileri dönem dönem iyileşmeler ve alevlenmeler gösterir. stresli bir döneme girildiği zaman belirtiler kötüleşir.
Hastalığın oluşmasında “kalıtsal etkenler, beyin nörokimyasındaki değişiklikler, kişilik özellikleri ve stres verici olaylar” etkilidir. Hastalar yorgunluk, gerginlik, kas ağrısı ve baş ağrısı gibi bedensel belirtiler nedeniyle çoğu zaman farklı birçok hekime başvurur. Bu sebeple de doğru tanının konması ve uygun biçimde tedavi edilmesi gecikebilir.
Yaygın anksiyete bozukluğu tedavi edilebilir mi?
YAB tedavi edilebilir bir hastalıktır. İlk yapılması gereken bir psikiyatri uzmanına başvurmaktır. İlk başvuruda kapsamlı bir psikiyatrik değerlendirmenin yanı sıra, belirtilerin herhangi bir fiziksel hastalıktan kaynaklanıp kaynaklanmadığını anlamak için bazı incelemeler yapılacaktır.
Tedavi gören YAB’lı hastaların çoğu tedaviden olumlu sonuç alır. Bütün tedavilerde olduğu gibi YAB tedavisinde de kişiye özel tedaviler uygulanır. İlaçla tedavi ya da psikoterapi yöntemleri kullanılabilinir.
Tedavinin amacı aşırı kaygı ve gerginliğin hızla ortadan kaldırılmasıdır. Tedavide kullanılan ilaçların ciddi yan etkileri ve bağımlılık riskleri yoktur. İlaçlar “doktorunuzun önerdiği dozda ve sürede” kullanıldığında etkili olacaktır.
