Tüm dünyada neredeyse iki yıldır etkisini sürdüren Covid-19 pandemisi devam ederken bazı ülkelerden grip salgınıyla ilgili endişe verici uyarılar yapıldı. ABD ve Almanya’da sağlık yetkilileri vatandaşlara grip aşısı çağırısı yaptı. İngiltere’de ise uzmanlar bu kış gripten ölümlerin son 50 yılın en yüksek seviyesinde olabileceği açıkladı. Ntv.com.tr’ye açıklamalarda bulunan Prof. Dr. Tuğrul Erbaydar, bu durumun şimdilik teorik bir senaryo olduğunu söyledi. Erbaydar, “Sağlık Bakanlığı’nın son haftaya dair influenza raporuna göre Türkiye’de de dünyada da grip şu an çok düşük seviyede. Grip benzeri semptomlara bakıldığında çok az grip vakasıyla karşılaşılıyor” dedi.
Geçtiğimiz günlerde İngiltere, ABD ve Almanya gibi ülkelerden art arda grip salgını uyarıları geldi. Almanya Sağlık Bakanı Jens Spahn ve Robert Koch Enstitüsü (RKI) Başkanı Lothar Wieler, sonbahar ve kış aylarında corona virüs ve grip salgınlarının eş zamanlı olarak yayılabileceği konusunda uyarıda bulunarak, grip aşısı olma çağrısı yaptı.
İngiltere Tıp Bilimleri Akademisi ise daha endişe verici bir uyarı yaparak, bu kış grip nedeniyle yaklaşık 60 bin kişinin hayatını kaybedebileceği açıklamasını yaptı.
Gripten her yıl ortalama 11 bin kişinin öldüğüne dikkat çeken uzmanlar İngiltere’de bu yıl grip vakalarında büyük artış yaşanmasının beklendiğini açıkladı, geniş kapsamlı bir aşılamanın bu riski azaltmaya yardımcı olabileceği de vurgulandı.
ABD’de ise Hastalık Kontrol ve Korunma Merkezleri bu kış hem corona virüs hem de grip salgınının bir arada yaşanacağına dikkat çekerek halka grip aşısı olmalarını tavsiye etti.
GRİP SALGININDAN KORKULMALI MI?
Peki, gerçekten grip salgınından korkulmalı mı? Türkiye’de grip vakalarında artış yaşanıyor mu? Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Tuğrul Erbaydar, konuyla ilgili çıkan haberleri ve Türkiye’deki durumu ntv.com.tr’ye değerlendirdi.
Geçen yıl Covid-19’a karşı uygulanan kısıtlamalar nedeniyle grip vakalarının azaldığını belirten Prof. Dr. Erbaydar, “Bundan dolayı doğal bağışıklık kazananların sayısındaki azalma, bu sene bir duyarlılık artışı şeklinde yansırsa, evet grip vakalarında bir artış yaşanabilir. Ancak biz hala virüs önlemlerine uymaya devam ediyoruz. Maske, el yıkama, dezenfektan vb. tedbirleri devam ettiriyoruz” dedi.
“ŞU AN GRİP VAKALARI ÇOK DÜŞÜK”
Sağlık Bakanlığı’nın belirli haftalarda yayınladığı influenza raporuna göre şu anda Türkiye’de grip vakasıyla oldukça az karşılaşıldığını da belirten Erbaydar, “Sağlık Bakanlığı’nın son haftaya dair influenza raporuna göre Türkiye’de de dünyada da grip şu an çok düşük seviyede. Grip benzeri semptomlara bakıldığında şu an grip vakasıyla çok az karşılaşılıyor” diye konuştu.
Diğer ülkelerde yapılan bu tür değerlendirme ve uyarıların şimdilik sadece teorik olduğunu vurgulayan Erbaydar, “Biz kış için Covid önlemlerimizi sürdürdüğümüzden tehlikeli bir duruma girmedik. Ama maske gibi bu tedbirler bırakılırsa, tabii ki gribin daha hızlı yayılma ihtimali mevcut. Şimdilik gribe dair böyle bir patlamanın yaşanacağıyla ilgili somut bir veri yok. Bu ancak teorik bir senaryo olabilir” değerlendirmesinde bulundu.
GRİP BELİRTİSİ OLAN COVİD-19 TESTİ YAPTIRMALI MI?
Covid-19 virüsünün yeni varyantlarıyla birlikte belirtilerin de farklılık göstermeye başlaması virüsün griple karıştırılabilmesine yol açıyor. Belirtilere bakarak bu ayrımı yapmanın mümkün ve doğru olmadığını söyleyen Erbaydar, bunu anlamak için iki yol olduğunu anlattı:
“Bir kişi burun akıntısı, ateş vb. belirtilerle geldiği zaman ‘acaba Covid mi?’ sorusu akıllara geliyor. Tek başına gripten korkmuyoruz ancak grip vesilesiyle gereksiz Covid endişeleri ya da gereksiz karantina, izolasyon endişeleri yaşanabiliyor. Test yapılmadan Covid olduğunu anlamanın bir yolu yok. İleri bir takım vakalarda akciğer tomografisi ile Covid anlaşılabiliyor. Bu gibi vakalarda PCR yapılmasa bile ya da PCR negatif çıksa bile Covid olarak kabul edilerek, tedavi uygulanabiliyor.”
“PCR TESTİNDEN ÖNCE GRİP DOĞRULAMA YAPILIYORDU”
Ancak bu durumun çok hafif gribal belirtiler için geçerli olmadığını vurgulayan Erbaydar, “Söz konusu belirtiler olduğu zaman bunun test yapılmadan Covid ya da grip olduğunu söylemek mümkün değil. Eskiden ilk varyantlarda, burun akıntısı nadir bir belirtiydi. Hekimlerin gözlemlerine göre burun akıntısı varsa “o Covid olmayabilir” deniyordu. Şimdilerde ise yeni varyantlarla beraber semptomlar da daha çeşitli şekilde ortaya çıkabiliyor. Eğer temaslıysa, bir risk durumu varsa PCR yapılarak teşhis koymak en doğrusu.” dedi.
Tersten bakıldığında ‘grip doğrulama’ da yapılabileceğine işaret eden Erbaydar, şöyle devam etti:
“Gribe benzer belirtiler varsa, grip virüsünün varlığı kontrol edilerek Covid mi değil mi ona da bakılabilir. Pandeminin ilk aylarında PCR testleri yeni geliştirilirken, henüz güvenilir mi değil mi bilemediğimiz dönemde gribi ekarte etmek için grip testleri yapılırdı. Grip pozitif çıkarsa semptomları açıkladık diyorduk ancak grip değilse Covid olma ihtimalinin yüksek olduğunu düşünüyorduk.”
Özellikle riskli grup için grip aşısının oldukça önemli olduğunu söyleyen Erbaydar, “Grip aşılarının yapılmasını kesinlikle öneriyoruz. Özellikle 65 yaş üstü ve kronik hastalığı olanların kesinlikle grip aşılarını olması gerekiyor” dedi.
